چرا آثار شهید مطهری را بخوانیم ؟

   برای این که نردبان اندیشه خود را در جاى محکمى قرار دهیم ، بهترین زیر بناى فکرى آن است که مقام معظم رهبرى (دام ظلّه الوارف) در مورد آن فرموده ‏اند: آن چیزى که ما مى‏توانیم بگوییم این است که: «مبناى فکرى انقلاب» تفکّرات شهید مطهرى است و لا غیر...

الف) نظر اسلام در مورد زن چیست؟ بالأخره روش تربیت اسلامى بر چه اصولى تکیه دارد؟ عقیده ما در مورد جهان آخرت چگونه باید باشد؟ این‏ها و صدها سؤال دیگر ذهن بسیارى از ما را مشغول کرده است و براى یافتن جواب، یا مرجعى براى پاسخگویى پیدا نمى‏کنیم یا با جوابهاى متفاوت و متضادّ روبرو مى‏شویم و یا اگر کمر همّت مى‏بندیم تا با مراجعه به منابع اصیل معارف اسلامى جواب خود را بیابیم، در پیمودن راه دشوارى که براى جداکردن حقّ از باطل و سخن مستند از دروغ و کتاب صحیح از تحریف شده و کلام واقعى از تقیّه و نقل صادقانه از مغرضانه و... وجود دارد درمانده مى‏شویم. بهتر آن است که پاسخ تمام پرسشهاى خود را در میان آثار شخصیتى جستجو کنیم که مراحل دشوار تاریخ، ادبیات، منطق، فلسفه، فقه، اصول، رجال، کلام، تفسیر و عرفان را با موفقیّت کم نظیرى پیمود و روح مطهّرش که معطّر به ولایت واقعى معصومین بود، ذهن جوّال و استعداد خارق العاده‏اش را یارى نمود تا عصاره آن معارف را در قالب کلمات ساده‏اى بریزد و معجزه‏آسا تصویر جامع‏الاطرافى از آموزه‏هاى اسلام را آماده استفاده مشتاقان نماید.

این است که مقام معظّم رهبرى (دام ظلّه) مى‏فرمایند: امروز جوانان ما، دانشجویان ما، معلّمان ما، کارگران ما اگر مى‏خواهند در زمینه افکار اسلامى عمق پیدا کنند و پاسخ سؤالات خود را پیدا نمایند باید به کتابهاى شهید مطهرى مراجعه کنند.

ب) همه ما مى‏دانیم که براى ساختن یک بناى محکم و پایدار، قبل از آن که مصالح خوب و با کیفیّتى را به کار گیریم نیازمند یک نقشه دقیق و معقول هستیم تا بر اساس آن، پایه و شالوده محکمى ایجاد و نصب ستونها و بالابردن دیوارها آغاز شود. کسانى که در وادى تفکّر قدمى برداشته‏اند این حقیقت مهمّ را دریافته‏اند که اگر انسان پایه‏هاى تفکّر خویش را بر اساس اصول قطعى و خدشه‏ناپذیرى استوار نکرده باشد دیر یا زود در برابر امواج سهمگین سؤال و شبهه، نه تنها توان مقاومت و پاسخگویى ندارد بلکه در دانسته‏هاى قبلى خویش نیز تردید مى‏کند و سرانجام خسته و ناامید، با حسرت فرصتهاى از دست رفته در انتظار آینده مبهم و بى­ثمر خویش مى‏نشیند. درست مانند کسى که بهترین مصالح ساختمانى را در زمینى سست و شنى به کار مى‏برد و با کوچکترین لرزه جز تلّى از خاک و سنگ بى‏مصرف در برابر خود نمى‏بیند.

براى فرار از این عاقبت شومِ فکرى، باید ابتدا اصول قطعى و محکمى را بپذیریم و آنگاه قدم به قدم در مسیر علم و دانش گام برداشته، با استدلال مناسب به استقبال مسائل مختلف برویم. البته این توهّم پیش نیاید که قرار است مقلّد بى چون و چراى افکار و نظرات شهید مطهرى باشیم، زیرا به جز کلامى که متّصل به سرچشمه وحى است، هرچه باشد در تضارب افکار عرصه‏هاى علمى دستخوش تحوّل و تکامل مى‏گردد. بلکه غرض آن است که نردبان اندیشه خود را در جاى محکمى قرار دهیم و بهترین زیر بناى فکرى آن است که مقام معظم رهبرى (دام ظلّه) در مورد آن فرموده‏اند: آن چیزى که ما مى‏توانیم بگوییم این است که: «مبناى فکرى انقلاب» تفکّرات شهید مطهرى است و لا غیر.

ج) هر یک از ما معمولاً جاى خالى مطالب سودمند، جذّاب، روان و متنوّع را در مطالعات خود احساس مى‏کنیم. نیازى که بسیارى از ما داریم معرّفى منابع مناسبى براى گسترش مطالعه و کسب اطّلاعات عمومى و اسلامى بیشتر و کارآمد است. (البتّه این درخواست و احساس نیاز معمولاً در هیاهوى زندگى امروزى و یکنواختى کشنده آن گم مى‏شود ولى در خلوت تنهایى خود متوجّه این نقص بزرگ مى‏شویم.)

مجموعه کتابهاى شهید مطهرى ‏قدس سره به عنوان کتابخانه نسبتاً جامعى از علوم اسلامى منبع مناسبى براى بالا بردن سطح آگاهى‏ها و پرکردن اوقات فراغت همه ماست. حضرت امام خمینى‏قدس سره در سومین سالگرد شهادت استاد فرمودند: «آثارى که از او هست بى‏استثنا همه خوب است و من کس دیگرى را سراغ ندارم که بتوانم بگویم بى‏استثنا آثارش خوب است، ایشان بى‏استثنا آثارش خوب است.«

د) یکى از مشکلاتى که هنگام بررسى افکار بروز مى‏کند رعایت نکردن نظم منطق پاسخ گویى است. به عنوان مثال گفتگوى یک کارمند با ارباب رجوع را در نظر بگیرید که هیچ‏کدام متوجّه تقاضاى طرف مقابل نمى‏شود و بدون توجّه به سخنان او با حرارت و عصبانیّت بر گفته خود پافشارى مى‏کند؛ یا جوانى که با قصد شرکت فعّال در جمع دوستانش، مطالب و شواهد مختلفى را با هیجان تعریف مى‏کند ولى متأسّفانه به علّت نا­آشنایى با «منطق گفتار» هم خود ناراحت و سرخورده مى‏شود و هم دوستانش او را به پراکنده‏گویى و عدم جذابیّت متّهم مى‏کنند.

همه ما در ارتباط با دیگران نیازمند شیوه‏اى علمى و کارآمد براى رعایت نظم و منطق پاسخ گویى هستیم و کسانى که اندک آشنایى با ادبیّات شهید مطهرى‏ قدس سره دارند مى‏دانند که کتابهاى ایشان روشى بدیع و مفید را در فهم مسائل و چگونگى پاسخگویى، آموزش مى‏دهد. حضرت امام خمینى ‏قدس سره در دومین سالگرد شهادت ایشان فرمودند: «او با قلمى روان و فکرى توانا در تحلیل مسائل اسلامى و توضیح حقایق فلسفى با زبان مردم و بى قلق و اضطراب به تعلیم و تربیت جامعه پرداخت. آثار قلم و زبان او بى استثنا آموزنده و روانبخش است.«

خلاصه این که مجموعه کتابهاى شهید مطهرى ‏قدس سره از هر زاویه‏اى که مورد بررسى قرار گیرد بى نظیر و مطالعه آنها بسیار مفید و ضرورى است