کتاب ارزشمند امدادهای غیبی در زندگی بشر
اثری از علامه شهید مطهری رحمت الله علیه
این کتاب مشتمل بر چهار گفتار و یک مقاله است. عناوین گفتارها به ترتیب عبارتند از: خورشید دین هرگز غروب نمی کند، امدادهای غیبی در زندگی بشر، مدیریت و رهبری در اسلام، رشد اسلامی. عنوان مقاله پایان کتاب «در پیرامون محلّل» است که در انتقاد از فیلم «محلّل» (نمایش داده شده در سال ۱۳۵۰ شمسی) به نگارش درآمده است.
این اثر که میکوشد با نگاهی کلی به آیات مربوط به امدادهای غیبی، آنها
را در ساختاری منظم ارائه دهد، از سوی مرکز فرهنگ و معارف قرآن تهیه شده
است.
در بخشی از این کتاب آمده است: «امدادهای غیبی خداوند، تأثیر شگرفی در زندگی انسانها دارد. در قرآن کریم و روایات معصومین(ع) این موضوع به تأکید مطرح شده، به گونهای که دیگر نمیتوان گفت امدادهای غیبی در زندگی انسانها یک استثناست و تنها در موارد نادری نمایان میشود، بلکه یکی از سنتهای الهی است که مؤمن میتواند در سختیهای زندگی به آن دل ببندد و امید نجات داشته باشد.»
نویسنده کتاب درباره واژهشناسی امدادهای غیبی مینویسد: «امدادهای غیبی، تعبیری مرکب از دو واژه امداد و غیب است. اصل و ریشه امداد، کلمه مدّ به معنای انبساط و امتداد است. لفظ مد و مشتقات آن ۳۲ بار در قرآن کریم آمده، که از آنها فقط ۱۵ مورد درباره کمکرسانی است. کلمه غیب در برابر شهادت قرار دارد و قرآن نیز بین آنها تقابل برقرار ساخته است. (عالمالغیب والشهاده، انعام، آیه ۷۳) غیب یعنی چیزی که از انسان پوشیده است.»
بنابر مطالب این کتاب، آیات متعددی در قرآن به امدادهای غیبی الهی اشاره دارد مانند «فرستادن سپاه نامرئی»، «یاری با فرشتگان»، «ایجاد آرامش در قلبهای مؤمنان»، «ایجاد ترس در دلهای دشمنان»، «فرستادن لشکر پرندگان» و «برهم زدن نقشههای دشمنان».
کمکهای ویژه پنهانی که از سوی خدا در جنگهای صدر اسلام به پیامبر اکرم(ص) و مؤمنان رسید، از مهمترین مصداقهای «امداد غیبی» است؛ به طوری که ۴۰ آیه از آیات قرآن به آن اختصاص یافته است.
نمایهها
آثار بعثت پیامبر اسلام و مقایسه آن با انقلابات اجتماعی دیگر صفحه 13-16
کلامی از نویسنده کتاب محمد پیغمبری که از نو باید شناخت در مورد پیامبر اسلام (ص) صفحه 14
دیدگاه ویل دورانت درکتاب درسهای تاریخ پیرامون جاودانگی دین صفحه 16
معیارهای جاودانگی پدیده های اجتماعی صفحه 17-23
بررسی نیازها و خواسته های طبیعی و غیر طبیعی انسان در جامعه صفحه 17-23
شکست عملی نظریه کمونیسم درباره زندگی اشتراکی صفحه 19-20
علل جاودانگی دین در میان بشریت صفحه 20-23
پیشنهاد افلاطون در زمنیه زندگی اشتراکی انسانها و علت عدم مقبولیت آن در جوامع مختلف صفحه 20
برداشتی از قاعده 'القسر لایدوم' حکما در زمنیه دوام جریانهای طبیعی در جامعه صفحه 20
بررسی ارتباط دین با فطرت بشر از دیدگاه قرآن صفحه 23
دیدگاه حضرت علی (ع) در تعریف انبیاء و ارتباط دین با فطرت بشر صفحه 23
نقد و بررسی تئوریها و نظریات مختلف درباره علل پیدایش دین در جامعه انسانی صفحه 24-35
نظریه 'لوکریتوس' از حکمای قدیم روم درباره علل پیدایش دین در جامعه صفحه 24
تبیین و بررسی نظریه مارکسیست ها در زمینه پیدایش دین در جامعه صفحه 25
اولین حامیان پیامبر اسلام (ص) بعد از بعثت صفحه 26-27
دیدگاه 'بن بلا' رئیس جمهور الجزایر در زمینه نقش اسلام در تحرک اجتماع و مبارزه با امپریالیسم در شمال آفریقا صفحه 27-28
نقد و بررسی نظریه 'فروید' پیرامون ریشه پیدایش دین در جامعه صفحه 28-29
بررسی ارتباط فطرت با دین از دیدگاه دانشمندان غربی صفحه 29-34
ارتباط دین با فطرت انسان از نظر یونگ شاگرد فروید صفحه 29-30
ارتباط دین با فطرت از دیدگاه ویلیام جیمز دانشمند آمریکایی صفحه 30-31
ارتباط دین و فطرت از دیدگاه آلکسیس کارل صفحه 31
منشاء پیدایش دین از دیدگاه اینشتین صفحه 32-34
جایگاه خدا در تورات و انجیل صفحه 33
نقش دین در تامین خواسته های انسان صفحه 36-39
دین از دیدگاه ویکتور هوگو فرانسوی صفحه 38
ایمان از دیدگاه تولستوی حکیم روسی صفحه 38-39
نقش دین در اجرای قوانین و اخلاق اجتماعی صفحه 39-40
شعری از ناصر خسرو پیرامون جاودانگی دین صفحه 39
نقش دین در تحقق مقدسات انسانی صفحه 40
دیدگاه آلکسیس کارل در زمنیه نقش دین در دگرگونی ارزشها و هدف دهی انسانها صفحه 40
علل روگردانی از دین از دیدگاه والتر اسکارلند برگ در کتاب اثبات وجود خدا صفحه 41-42
بررسی علل روگردانی مردم از دین صفحه 41-47
نقش آموزش غیر صحیح مفاهیم دینی و مذهبی به کودکان در انکار خداوند متعال صفحه 42-43
توطئه مسیحیان علیه مسلمانان برای تصرف اندلس اسلامی صفحه 44-45
نگاهی به تمایلات و فطریات بشر و نقش آنها در تکامل انسان صفحه 45-46
نقش مدعیان تبلیغ دین در اعراض مردم از دین و انکار خداوند صفحه 45-46
اهمیت دعا از دیدگاه قرآن سوره مؤمن آیه 60 و آلکسیس کارل صفحه 47-48
وظیفه علما و مربیان دین در شناخت و تبلیغ صحیح دین صفحه 47
بررسی فرق میان جمود فکری و جهالت در انسان صفحه 52-53
ترجمه حدیثی پیرامون درجات علم صفحه 54
شعری از بوعلی سینا در زمینه نقش تحصیل علم در ایجاد روحیه تواضع در انسان صفحه 54
سخن اینشتاین پیرامون ناتوانی و محدودیت علم انسان صفحه 54
معنی و مفهوم کلمه غیب در قرآن و اشعاری از شعرای بزرگ درباره آن صفحه 55-58
سخن ویلیام جیمز پیرامون نقش دین در گسترش علوم صفحه 55
بررسی میزان قدرت حواس انسان بر ادراک و اعتقاد نسبت به عالم شهود و عالم ملکوت صفحه 56-65
شعری از مولوی پیرامون غیب و شهود و مراتب درک انسانها از غیب صفحه 57
نقش پیامبران در آشنایی و ایمان مردم به جهان غیب صفحه 57-58
مراد از پرده غیب در آیه 23 از سوره 'ق' و کلامی از علی (ع) صفحه 58
نظر اهل معرفت و عرفان پیرامون خفای و ظهور خداوند شعری در این زمینه صفحه 60-63
شعری از محمود شبستری در زمینه علت عدم درک نور الهی صفحه 60
تمثیلی از مولوی پیرامون محدودیت و خطای حواس انسان صفحه 62-65
معرفی کتابهای نقادی عقل نظری , و نقادی عقل عملی تالیف کانت در زمینه های نقادی دستگاههای اندیشه بشر صفحه 63
حرکت جوهری جهان ماده از دیدگاه صدر المتالهین واشعاری در این مورد صفحه 65-67
بررسی امدادهای غیبی و اقسام آن در زندگی انسان و نقش آن در زندگی بشر صفحه 68-74
رحمت خاص و عام خداوند در تفسیر آیه بسم الله الرحمن الرحیم صفحه 68-69
تفسیر آیه 7 از سوره محمد و آیه 69 از سوره عنکبوت در زمینه امدادهای غیبی خداوند صفحه 69-70
شرائط نیل به امدادهای غیبی از دیدگاه حضرت علی (ع) صفحه 70-73
تفسیر آیات 14ـ13 سوره کهف در زمینه شرائط امدادهای غیبی خداوند صفحه 72
داستانی از زندگی آیه الله العظمی بروجردی در برخورداری از تاییدات و امدادهای غیبی صفحه 73-74
تفاوت تفکر الهی و تفکر مادی در مورد برخورداری انسان از امدادهای غیبی صفحه 75-77
تاثیر امدادهای غیبی در سر نوشت انسان صفحه 75-81
نقش الهامهای الهی در اکتشافات بزرگ بشر از دیدگاه دانشمندان اسلامی و غربی صفحه 77-81
دیدگاه غزالی در رابطه با برخورداری انسان از الهامات در کتاب المنقذ من الضلال صفحه 78
نظر بوعلی سینا در زمینه امدادهای غیبی از طریق الهام صفحه 78
شعری از مولوی پیرامون نقش الهامات در کشفیات دانشمندان صفحه 78-79
نظر خواجه نصیرالدین طوسی در زمینه نقش الهامات در کشف صنایع توسط دانشمندان صفحه 78
نقش الهام در اکتشافات علمی از دیدگاه الکسیس کارل در کتاب انسان موجود ناشناخته صفحه 79-80
نقش شعور باطنی در تجسسات علمی و ادراکات از دیدگاه ژاک هادامارا فرانسوی صفحه 80
نقش امدادهای غیبی در پیشرفت جامعه بشری صفحه 81-82
علل و زمینه های بعثت پیامبراکرم(ص) در سوره آل عمران آیه 103 و از نظر علی (ع) صفحه 82-83
دیدگاه شیعه در رابطه با مهدویت ( ظهور امام زمان (ع) ) صفحه 83
ضرورت احتیاج به امدادهای غیبی در عصر علم و دانش و تکنولوژی صفحه 83-86
بررسی نقش علم و دانش در کنترل غرائز بشر صفحه 83-86
نقش دین در کنترل غرائز و انحرافات بشر صفحه 83-86
نظر علماء اخلاق در زمینه منشا انحرافات بشر صفحه 84
آینده جامعه بشریت از دیدگاه مسلمانان و مکاتب مادی جهان صفحه 86-93
نظر ویل دورانت در مقدمه کتاب لذات فلسفه درباره انسان عصر ماشین صفحه 86
نقش اعتقاد به خداوند در آرامش بشر در زندگی صفحه 86-89
آینده جامعه بشریت از دیدگاه راسل صفحه 88-89
تحقیقی پیرامون مدت عمر بشر و کره زمین صفحه 90
نقش انتظار فرج امام زمان (عج) در آرامش روحی جامعه صفحه 91-92
مهدویت از دیدگاه حضرت علی (ع) و قرآن کریم سوره انبیاء , آیه 105 صفحه 92-94
حدیثی از علی(ع) در زمینه آینده بشریت صفحه 92-93
مدیریت رهبری از دیدگاه اسلام صفحه 98-124
آثار سوء جدایی دین و دانش در جامعه صفحه 98
معنی رشد در اصطلاح قرآن سوره نساء, آیه 6 صفحه 99-101
بررسی معانی رشد در زبان فارسی و فقه اسلامی صفحه 99-101
بررسی فرق بین رشد و عقل در انسان صفحه 100-101
تعریف رشد در انسان و جامعه و اقسام آن صفحه 101-107
آثار رشد اخلاقی و فردی در بهره برداری انسان از استعداد و حافظه صفحه 102-105
تعریف رشد ملی صفحه 102
بررسی روش مطالعه کتاب صفحه 104-105
آثار رشد در عبادت و مدیریت فردی صفحه 105-107
دو حدیث از پیامبر اکرم (ص) در زمینه کیفیت عبادت در اسلام صفحه 106-107
فرق نبوت و امامت صفحه 107-109
فرق امامت در اسلام با رهبری در جوامع بشری صفحه 108-109
بررسی آیه 124 از سوره بقره در زمینه موفقیت حضرت ابراهیم از امتحانات الهی و کسب مقام امامت . صفحه 109-111
اهمیت رهبری و امامت در اسلام صفحه 111-114
بررسی ریشه تفاوت انسان و حیوان از نظر نیاز به رهبری و مدیریت صفحه 112-113
رهبری پیامبر اسلام از نظر قرآن در سوره اعراف آیه 157 صفحه 114-115
راههای آشنایی با دیدگاه اسلام پیرامون اصول رهبری صفحه 115
ضرورت مطالعه سیره پیامبر اسلام و امامان معصوم جهت آشنایی با اصول رهبری در اسلام صفحه 115-116
وظایف رهبری از دیدگاه اسلام صفحه 116-118
رهنمودهای پیامبر اسلام (ص) به معاذ بن جبل در جریان اعزام به یمن برای تبلیغ صفحه 116
داستان توبیخ و سرزنش حضرت علی(ع) از عاصم بن زیاد بخاطر زهدگرایی و ترک استفاده از نعمت های الهی صفحه 117-118
علت تفاوت روش زندگی ائمه اطهار (ع) صفحه 119
ضرورت مطالعه دستورات اسلام در مورد رهبری جهت آشنایی با اصول رهبری در اسلام صفحه 119-120
داستانی از نفود رهبری پیامبر اسلام در میان مردم صفحه 120-123
کلامی از ابوسفیان در زمینه نفوذ پیامبر اکرم (ص) در میان مردم و اجتماع صفحه 120-121
داستان تهیه آب توسط ابوذر برای رسول اکرم (ص) در جنگ تبوک بخاطر علاقه به آن حضرت صفحه 121-122
علت نامگذاری سپاه جنگ تبوک به جیش العسر و شرایط و امکانات سپاه اسلام در آن زمان صفحه 121-122
رفتار پیامبر اسلام (ص) با متخلفین از جهاد در جنگ تبوک صفحه 122-123
نفوذ رهبری امام حسین (ع) بر یاران خود صفحه 123-124
جایگاه رشد در اسلام صفحه 127-157
نگاهی به شرایط تکلیف و فرق رشد با عقل و نبوغ صفحه 127-130
شرائط ازدواج و جایگاه رشد اجتماعی در ازدواج از دیدگاه اسلام صفحه 129-130
تعریف و اقسام رشد در اسلام صفحه 130-135
فرق رشد حیوان با رشد انسان صفحه 131-133
اکتسابی بودن رشد و شرایط لازم برای دست یابی به آن صفحه 133-134
تبیین مفهوم رشد اسلامی و بررسی علائم آن صفحه 134-157
داستانی پیرامون قرآنهای خطی متروکه آستان قدس رضوی و بازیابی آنها صفحه 135-137
تاثیر عدم رشد اسلامی در محو آثار تاریخی هنری اسلامی صفحه 135-139
خاطره ای از میرزا مهدی آشتیانی در باره ضرورت حفظ آثار هنری صفحه 137-138
تاثیر رشد اسلامی مردم در تجلیل از دانشمندان اسلامی و شناخت جایگاه و ارزش آنها در جامعه صفحه 139-140
نقش پروفسور پوپ در حفظ گنبد مسجد شیخ لطف الله در اصفهان صفحه 139
رابطه عدم رشد دینی مردم و اعتقاد به عدم کارایی قوانین اسلام در جامعه صفحه 141-144
پاسخ به اشکالات وارده به قانون جزایی اسلام در مورد قطع دست سارق صفحه 141-144
تاثیر عدم رشد اسلامی در بی خبری مسلمانان از حوادث جهان اسلام صفحه 145-146
جایگاه نماز جمعه در تقویت رشد اسلامی مسلمانان صفحه 145-146
حدیثی از پیامبر اکرم (ص) در زمینه مسئولیت مسلمانان نسبت به همدیگر و تشبیه افراد جامعه به اعضای بدن صفحه 145
روایتی از امام رضا (ع) در زمینه فلسفه ایراد خطبه در نماز جمعه صفحه 145-146
جدایی اندلس ( اسپانیا ) از تمدن عظیم اسلامی بر اثر عدم برخورداری مسلمانان از رشد اسلامی صفحه 146
نقش آموزش و پرورش در رشد انسانها صفحه 147
بررسی وسعت و میدان رشد انسان صفحه 147-148
تاثیر انتشارات و مطبوعات در رشد فرهنگی صفحه 149-150
تحقیقات در کشورهای اسلامی و کشورهای غربی صفحه 149-150
رابطه رشد اجتماعی و فرهنگی در بهره گیری از مغزهای متفکر شیعه صفحه 150-151
نقش رشد فرهنگی و سیاسی در حساسیتهای مردم در قبال احکام شرعی و مسایل اجتماعی صفحه 151-155
نمودی از رشد اجتماعی مردم در انفاقات و موارد مصرف آنها صفحه 155-157
علائم و ویژگیهای انفاق مقبول و غیرمقبول در آیه 261 سوره بقره و آیه 113 سوره آل عمران صفحه 155-156
رابطه رشد فرهنگی در بهره گیری از فرصت ها صفحه 157
نقد فیلم سینمایی محلل صفحه 161-171
عدم مطابقت فیلم سینمایی محلل با واقعیات اسلامی و اجتماعی صفحه 162-163
حدیثی از پیامبر اسلام پیرامون مبغوضیت طلاق صفحه 163-164
فلسفه قانون محلل در جلوگیری از طلاق و شرایط آن در اسلام صفحه 163-168
فلسفه مشروعیت طلاق در دین اسلام صفحه 164-165
فلسفه قانون محلل در طلاق از دیدگاه امام رضا (ع) صفحه 166-167
تاثیر قانون محلل در اسلام در جلوگیری از طلاق صفحه 167-168
نظر کلیسای کاتولیک در زمینه عدم جواز طلاق صفحه 167
مبغوضیت طلاقهای مکرر از دیدگاه پیامبر اسلام صفحه 168
نقد فیلم محلل در رابطه با عدم تطابقش با واقعیات جامعه ایران صفحه 168-171
معنای دو واژه مطلاقیت و ذواقیت صفحه 168